Yapay Zeka ve Kullanım Alanları
Yapay Zeka ve Kullanım Alanları
‘’Artificial Intelligence’’ olarak global dünyada büyük yankı uyandıran yapay zeka, yinelemeli işleme ve algoritmik eğitim yolu ile bilgisayar uygulamalarının deneyimli bir şekilde öğrenilmesini mümkün kılan teknolojidir. Yapay zeka, insan zekasını taklit ediyor oluşu ile öne çıkar. Başarılı veri işleme süreçlerinde çok daha akıllı hale gelen yapay zeka sistemleri, her etkileşim ile birlikte çözümlerin test edilmesini ve ilgili görevde uzmanlık geliştirilmesine fırsat sunar. Yapay zeka ve kullanım alanları sayesinde bilgisayarların ‘’insan gibi’’ düşünmesine olanak sağlanır ve oldukça iyi performanslar elde edilir.
Yapay Zekanın Bileşenleri Nelerdir?
Yapay zekada gelinen son noktada hiç şüphesiz yapay zekanın bileşenlerinin oldukça büyük bir etkisi vardır. Yapay zekayı kapsamlı bir şekilde kavrayabilmek ve yapay zekanın derinlerine inebilmek için yapay zekanın bileşenleri hakkında bilgi sahibi olmak gerekir. Teknolojiyi gerçeğe yakınlaştıran yapay zekanın temel bileşenleri işte şu şekilde sıralanıyor;
1. Makine Öğrenimi: Yapay zeka uygulamalarından biri olan makine öğrenimi, bilgisayarların programlanmadan uzak kalarak doğrudan deneyimlerden öğrenmesini ve iyileştirme yeteneği kazanmasını sağlar. Kalıp tanımlama, tahminde bulunma yeteneği, veri analizi gibi algoritmalara sahip olan makine öğrenimi, sürekli olarak gelişir. Gelişme sürecinde ise yeni veri kümeleri öğrenilir. Makine öğrenimi uygulamalarının örnekleri gündelik hayatta da sıklıkla yer alır. Bunlardan biri de e-posta uygulamalarında yer alan spam filtreleme algoritmasıdır.
2. Derin Öğrenme: Makine öğreniminin bir alt kümesi olan derin öğrenme, makinelerin verileri işleyerek öğrenmesini sağlar. Bu noktada yapay sinir ağlarını kullanan derin öğrenme, makinelerin karmaşık sorunları çözmesinde oldukça önemli bir yere sahiptir.
3. Yapay Sinir Ağları: Yapay zeka konuları arasında yer alan yapay sinir ağları, insan beyninde yer alan bilgileri analiz etme ve insan beyninin şeklini simüle etme amacı ile tasarlanmıştır. Yapay zeka teknolojisinin temeli olarak kabul edilen yapay sinir ağları, yapay zekanın kendi kendine öğrenme kabiliyetine sahip olmasını sağlar.
4. Doğal Dil İşleme: NLP olarak da tanımlanan doğal dil işleme, makinelere anlama ve üretme yeteneği sunarken aynı zamanda insan dilini okumalarını da sağlar. Çoğunlukla sesli asistanlar tarafından kullanılan NLP, yapılandırılmamış dil verilerini makinelerin anlayabileceği bir forma dönüştürür. Bu işlemi gerçekleştirirken akıllı algoritmalarını kullanır.
5. Bilgisayarlı Görü: Bilgisayar bilimi alanı olan bilgisayarlı görü, insan görme sistemini kopyalamayı amaçlar. Bu amacın temelinde ise makinelerin video ve görüntü içeriğinin anlamasını sağlamak vardır.
Yapay Zeka Türleri
Yapay zeka ve eğitim, yapay zeka türleri ile daha kapsamlı bir hale gelir. Yapay zeka türleri, yapay zekanın insan zekasını taklit etme yetenekleri doğrultusunda üç farklı kategoride sınıflandırılır. Yapay zeka türleri şu şekilde gruplandırılır;
1. Dar - Yapay Zeka: En temel ve sınırlı yapay zeka türü olan dar yapay zeka, programlanmış olduğu görevleri eksiksiz bir şekilde yerine getirme konusunda oldukça iyidir. Dar yapay zeka türlerine örnek olarak Google Asistan, Siri ve Alexa gösterilebilir. Sürücüsüz arabaların ve Amazon ürün önerilerinin de dar yapay zeka tarafından desteklendiği bilinir. Monoton görevleri yerine getirmede oldukça başarılı olan dar yapay zeka; nesne algılama, yüz tanıma ve konuşma tanıma gibi işlemleri yerine getirir. Çeşitli sınırlamalar ve kısıtlamalar altında işlevini yerine getirirken, korelasyonları ve veri üzerindeki kalıpları gerçek zamanlı olarak tanımlar. Dünya üzerinde ulaşılabilmiş olan tek yapay zeka türüdür.
2. Yapay Genel Zeka: C++ yapay zeka türleri arasında yer alan yapay genel zeka, güçlü ve derindir. Bir insanın yapabileceği her şeyi yapabilme kabiliyetine sahip olan yapay genel zeka, herhangi bir kısıtlama grubuna bağlı değildir ve sınırlama içermez. Pek çok farklı görevi öğrenebilen, geliştirebilen ve gerçekleştirebilen yapay genel zeka, çok işlevli yetenekler sergileyebiliyor oluşu ile dikkat çeker. İnsanların sahip olduğu tüm bilişsel yeteneklere sahiptir ve duygu ve düşünce süreçlerini de tanır.
3. Yapay Süper Zeka: Varsayımsal bir yapay zeka olan yapay süper zeka, kısaca ASI olarak tanımlanır. Yapay süper zeka ile birlikte makineler insan zekasını ve bilişsel yeteneklerini aşar. Yapay süper zekanın kilidi açıldığı takdirde, makineler tahmin etme yeteneğine ve insanların anlaması mümkün olmayacak şekilde düşünme kabiliyetine sahip olur.
Yapay Zekanın Sağladığı Avantajlar Nelerdir?
Yapay zeka ve uygulamaları, pek çok farklı avantajı da beraberinde getirir. Bu avantajlar ile insan dünyasının ve teknolojinin yeniden şekillenmesine imkân tanınır. Yapay zekanın sağladığı avantajlar şu şekilde özetlenebilir:
● Otomasyon: Yapay zeka teknolojisinin beraberinde getirdiği en önemli avantajlardan biri olan otomasyon; tüketici ürünleri, ulaşım, iletişim ve hizmet endüstrisi gibi alanlar üzerinde de önemli etkilere sahiptir. Otomasyon ile birlikte ilgili sektörlerde üretim oranları yükselir ve doğrudan üretkenliğin artması sağlanır. Aynı zamanda ürünlerin kalitesinin artmasını sağlarken, ham maddelerin daha verimli kullanılmasına da fırsat sunar.
● Akıllı Karar Verme: Yapay zeka ve uygulama alanları sayesinde; eğitimler kapsamlı bir şekilde analiz edilebilir, belirsizlikler ölçülebilir ve şirketler için en iyi kararların alınması sağlanabilir.
● Gelişmiş Müşteri Deneyimi: Yapay zeka pek çok farklı alanda destekli çözümler sağlar. Yapay zeka sayesinde müşteri hizmetleri pozisyonunda yer alan personellerin yükü azaltılırken üretkenliğin artması sağlanır. Aynı zamanda şirketler müşterilerin öneri ve şikayetlerine çok daha hızlı bir şekilde yanıt verir ve durumlar verimli bir şekilde ele alınır.
● Araştırma ve Veri Analizi: Yapay zeka ile birlikte veriler oldukça verimli bir şekilde analiz edilebilir ve farklı senaryoların olası sonuçlarına karşı modeller ve algoritmalar oluşturulur.
● İş Verimliliğinin Artması: Yapay zeka, sağladığı iş verimliliği sayesinde şirketlerin gün boyunca aynı verimi ve performansı sağlamasına imkan sunar.
Yapay Zekanın Uygulama Alanları Nelerdir?
Yapay zeka uygulama alanları nelerdir sorusu en fazla merak edilen sorular arasında yerini alıyor. Pek çok kişi farkında olmasa da günlük hayatın birçok farklı alanında yapay zeka sistemleri ile iletişime geçer. Yapay zeka hangi alanlarda kullanılır sorusunun cevabı şöyle açıklanabiliyor:
● Sohbet Robotları: ‘’Chatbot’’ olarak tanımlanan sohbet robotları, NLP yardımı ile kullanıcı konuşmalarını simüle eder.
● Ses Asistanları: Google Asistan, Alexa ve Siri gibi çevrimdışı bir şekilde çalışan ses asistanları, konuşmayı yorumlamak ve doğru bir şekilde analiz etmek için NLP kullanır.
● Otonom Araçlar: Yapay zeka sayesinde otonom araçların karışık durumların üstesinden gelmesi ve engellerden uzak olması sağlanır.
● Netflix ve Öneri Sistemi: Netflix’in öneri sistemi yapay zeka algoritmaları tarafından desteklenir. Böylelikle size izleme olasılığınızın en yüksek olduğu filmler ve şovlar önerilir.
● Siber Güvenlik: Yapay zeka ile şirketlere yapılan tehditlerin önüne geçilir. Bu noktada yapay zeka sistemin güvenlik açıklarını tespit ederken tespit ettiği güvenlik açıklarına karşı önlemler önerir.
Yapay zekanın bizi gelecekte bizi bekleyen kullanım alanları neler olabilir? Bu noktada pek çok bilim adamı, yapay zekanın iki farklı olasılığı beraberinde getirebileceğini iddia ediyor. Bu iki olasılık ise ütopik ya da distopik bir gelecek oluyor. Fakat bu iddiaların yanı sıra geleceğin her zaman yapay zekayı destekleyip desteklemeyeceği de belirsizlikler arasında yer alıyor.