URL Nedir? Nasıl Alınır?

URL, bir web sitesini ziyaret etmek istediğinde tarayıcına yazdığın metindir. Yani seni, bir web sayfasına yönlendirecek benzersiz bir web adresidir. Tıpkı şu an bulunduğun sayfa gibi her sayfanın kendi URL’i vardır. Bir blog açmak ya da online bir platform kurmak istiyorsan web siten için bir alan adı alman gerekir. Alan adları da URL’lerin bir parçasıdır. “https://”, alan adı, ekler, parametrelerden oluşan URL, bağlantının tamamını ifade eder. Peki, web siten için nasıl URL alacağını biliyor musun?

URL Nedir?

URL, internetteki web sitesinin adresidir. Uniform resource locator olan URL açılımı; Türkçe’ye tekdüzen kaynak bulucu olarak çevrilebilir. Tekdüzen kaynak bulucu, arama motorları için de önemlidir. Çünkü arama motorları, sayfalarını alaka düzeyi açısından dizine eklemek için URL’leri kullanır. Yani URL’ler, yalnızca çevrimiçi ortamda bulunman için gerekli değildir. Çevrimiçi ortamda bulunmanın yanı sıra uniform resource locator, markanın ve alan adının ön plana çıkmasına da fayda sağlar.

Sayfanın neyle ilgili olduğunu ve web sitendeki diğer sayfalarla ana sayfanın ilişkisini URL belirtir. Örneğin; URL’de “/blog” adında bir alt klasör görünüyorsa bu, web sitenin bir blog sayfasının da olduğunu gösterir. Tekdüzen kaynak bulucu aynı zamanda kendi web sitene dahili bağlantı verirken de yararlı olur. Çünkü kullanıcılara sitenin bir sonraki adımda hangi bölümü ziyaret etmeleri gerektiği konusunda rehberlik eder. “URL ne demek?” tam olarak anlamak için onu oluşturan bileşenleri de bilmen gerekir. Çünkü URL’lerin tamamı, birden fazla parçadan oluşur.

URL Öğeleri Nelerdir?

https://www.example.com/blog şeklinde parçalardan oluşan URL öğeleri; protocol, subdomain, domain, TLD olarak 4 temel parçaya ayrılır. Bunların her birinin farklı görevleri bulunur:

• Protocol: URL’in ilk kısmıdır. https:// şeklinde görünen bu kısım, tarayıcıya erişmek için hangi protokolün kullanılması gerektiğini söyler. Genellikle protokol HTTP ya da HTTPS şeklinde olur.
• Subdomain: Alt alan adı olarak da tanımlanan subdomain, bir web sitesini farklı bölümlere ayırmanın bir yoludur. En popüler subdomain, “www”dur. Bu World Wide Web ifadesinin kısaltılmış halidir. Ancak günümüzde birçok web sitesi, “www” web sitesinin belirli bir işleve hizmet eden bölümlerini subdomain olarak kullanır. Yani yukarıdaki örnekteki blog sayfası https://blog.example.com/ şeklinde de verilebilir.
• Domain: Domain bölümü alan adıdır. Yani, URL’in ana bölümüdür. Burada SEO açısından başarılı bir strateji yürütmek için kısa ve yaptığın işi tanımlayan bir domain seçmen gerekir. Kısa alan adları, insanlar tarafından daha kolay hatırlanır. Bu da insanların web siteni yeniden ziyaret etme olasılığını artırır.
• Top-Level Domain (TLD): Alan adı uzantısı olarak da bilinen TLD, web site adresinde domain’den sonra gelen kısımdır. İnternette çok fazla TLD ile karşılaşmış olman mümkündür. Ancak en yaygın TLD’ler .com, org, .net, .edu, gov’dur. Bunların her biri, farklı web siteleri için uygundur. Örneğin .com alan adı uzantısını genellikle ticari web siteleri, .edu’yu ise eğitim kurumları kullanır. Sen de alan adı satın alırken uzantısını işini en iyi tanımlayan şekilde seçmelisin.

Yukarıdaki 4 bileşen temel öğeler olsa da URL, sadece bunlardan oluşmaz. Bu 4 bileşen sadece ana sayfa adresini oluşturur. Diğer sayfalar ve ekler için aşağıdaki bileşenler de URL’lerde görülür:

• ccTLD: ccTLD’ler web sitesinin belirli ülkeyle olan ilişkisini ifade eder. Örneğin Türkiye için kullanılan ve .com’dan sonra gelen .tr, bir ccTLD’dir. Her bölgeyi ifade eden ccTLD’ler vardır. Örneğin; İngiltere .uk, ABD .us, Çin .cn kullanır. Ancak, web’de var olmak için ccTLD kullanman şart değildir.
• Subfolder: Subfolder yani alt klasör, sitendeki hiyerarşide ana dizinde bulunan klasörü ifade eder. Örneğin; https://www.techcareer.net/hackathon URL’ini incelersen buradaki hackathon, web sitesinin ana dizini olan https://www.techcareer.net’de yer alır.
• Slug: Slug, web sitesindeki belirli bir sayfayı tanımlar. Kullanıcılar slug sayesinde sayfanın bağlamını anlar. Örneğin; https://www.techcareer.net/bootcamp/hyper-company-front-end-development-with-angular-bootcamp buradaki hyper-company-front-end-development-with-angular-bootcamp kısmı bir slugtır. Kullanıcılar bu bilgiyi okuduklarında sayfanın neyle ilgili olduğunu rahatlıkla algılar. Web sitelerini dolaşırken sayı içeren sluglar da karşına çıkar. Bunlar hem SEO hem de kullanıcı deneyimi açısından iyi değildir. Çünkü slugın temel amacı, sayfanın içeriğini açıklamaktır.

Bunların yanı sıra URL’in en sonuna eklenen çeşitli URL parametreleriyle de karşılaşabilirsin. Parametreler genellikle URL’de soru işaretinden sonra gelir. Eşittir işaretiyle ayrılmış anahtar kelime ve değerlerden oluşur. Anahtar, sayfada ne tür bilgilerin yer aldığını ifade eder. Bunlar genellikle “/kadin-ayakkabi?kirmizi=topuklu” şeklinde görünür. Kullanıcıları çeşitli filtrelere yönlendirmeye yarar.

URL Nasıl Çalışır?

URL, e-posta adresine çok benzer şekilde çalışır. Çünkü World Wide Web’i oluşturan web sayfaları ve ana bilgisayarların sayfaları bulup alabilmesi için benzersiz konumlara sahip olması gerekir. E-posta adreslerinin bir adı ve belirli bir konumu listelemesi gibi, bir URL de ana bilgisayarın nerede bulunduğunu, web sitesinin ana bilgisayardaki konumunu ve web sayfasının adıyla dosya türünü belirtir.

İnternette bulunan bir web sayfasına erişmek istediğinde, web tarayıcın bu bilgiyi barındıran ana bilgisayarla iletişim kurmalıdır. Bu ana bilgisayara da sunucu adı verilir. Sunucuya da IP adresi aracılığıyla erişilebilir.

Bir IP adresi, hatırlanması neredeyse imkansız olan, rastgele gibi görünen sayı ve harflerden oluşur. URL’ler sayesinde IP adreslerini hatırlamana gerek kalmaz. Çünkü sen web tarayıcına URL’i yazdığında DNS sunucuları devreye girer. Temel olarak, web tarayıcın istenen sayfayı yüklemeden önce DNS sunucusuyla iletişim kurar. Tarayıcın sunucuya girilen adresin hangi IP’ye karşılık geldiğini sorar. Doğru IP bulunduğunda DNS sunucusu, sayfanın tarayıcında görüntülenmesini sağlar. Yani, web tarayıcısı sitenin IP adresini aldıktan sonra URL’de belirtilen sayfanın içeriğini ister.

Bu işlem, bir URL’e tıkladığın her an gerçekleşir. Çok uzun bir süreçmiş gibi görünse de sürecin tamamlanması bir saniyeden daha az sürer. Bu nedenle de çok fazla aksaklık yaşanmadan web sayfasının içeriği görüntülenir.

URL Nasıl Alınır?

Akılda kalıcı, kısa adlardan oluşan alan adlarını belirledikten sonra URL almaya karar verdiysen öncelikle güvenilir bir kayıt şirketiyle iletişime geçmelisin. Bu noktada alan adının kullanılabilirliğinin kontrolünü de yapman gerekir. Örneğin GoDaddy gibi platformları kullanarak belirlediğin alan adlarının satın almaya uygun olup olmadığını tespit edebilirsin. Beğendiğin alan adını satın almadan önce TLD’ye de dikkat etmelisin. Burada .com, .net gibi seçeneklerin arasından tercih yapabilirsin.

Alan adının kullanılabilirliğini sorgularken bazı seçimlerinin zaten daha önceden satın alınmış olduğunu görebilirsin. Bu durumda aramaya devam etmelisin. Satın alacağın alan adının başkası tarafından kullanılmıyor olması gerekir. Uygun alan adını bulduğunda hemen ödeme yaparak satın alabilirsin. Ayrıca, önceden satın alınmış alan adlarının sahipleriyle de iletişim kurabilirsin. Bu sayede, kullanmak istediğin alan adını satın almak için teklif verebilirsin.

İnternet ve teknoloji dünyasına meraklıysan Techcareer.net’i takipte kalmalısın. Techcareer.net, dijital yetenekleri sektörün uzmanlarıyla buluşturan bir ekosistemdir. Bu ekosistemde ilgi duyduğun konularda düzenlenen Bootcamp eğitimlerini de bulabilirsin. Bu eğitimler sayesinde teknolojiye dair yeni bilgiler edinme fırsatı yakalayabilirsin. Ayrıca aktif bir iş arayışın varsa da Techcareer.net sana yardımcı olur. İş ilanları sayfasını inceleyerek kariyerin için iyi olduğunu düşündüğün ilana hemen başvurabilirsin.