Günümüzde web ve mobil uygulamaların, kullanıcı tarafından görülmeyen, arka planda gerçekleşen sunucu taraflı süreçleri ifade eder.

Arka Yüz (Backend) Nedir?

Arka yüz (backend), web ve mobil uygulamaların, sunucu taraflı süreçler olarak tanımlanan arka plan kısmıdır. Uygulamanın arka yüzü olarak da tanımlanan arka yüz (backend), ön yüz olarak tanımlanan frontend kısmının işlevsel hale getirilmesi, verilerin işlenmesi ve yönetimi işlemlerini içerir.

Bir web sitesine giriş yaptığınızda karşınıza çıkan arayüz frontend olarak adlandırılır. Web sitesinde bir butona tıklandığında veya bir form gönderildiğinde arka planda çeşitli görevler gerçekleştirilir. Form aracılığı ile girdiğiniz veriler, veritabanına gönderilerek depolanabilir. İşte bu işlem arka yüz (backend)'ün kapsamına girer. Web sitesine kullanıcı girişi yapılmak istendiğinde, girilen bilgiler arka planda, veritabanındaki veriler ile eşlenerek kullanıcı girişi gerçekleştirilir.

Web geliştirme sürecinin bir parçası olan  arka yüz (backend), ön yüz olarak tanımlanan frontend kısmının işlevsel hale getirilmesi, verilerin işlenmesi ve yönetimi  geliştirme, uygulamanın kullanıcı ile etkileşime girdiği frontend’in aksine arka planda çalışan iş mantığını geliştirme üzerine çalışır.  Arka yüz (backend), ön yüz olarak tanımlanan frontend kısmının işlevsel hale getirilmesi, verilerin işlenmesi ve yönetimi  geliştirme web sitesinin mimarisi, API’ları ve veritabanı işlemlerinin gerçekleşmesini sağlayan altyapıyı geliştirme üzerine çalışır.  Arka yüz (backend), ön yüz olarak tanımlanan frontend kısmının işlevsel hale getirilmesi, verilerin işlenmesi ve yönetimi  sadece veritabanı işlemlerinden ibaret değildir. Geliştirilen uygulamanın güvenliği, dağıtımı ve performans takibi gibi farklı görevler backend ile ilgilidir.

Arka Yüz (Backend) Hangi Alanlarla İlgilenir?

Arka yüz (backend), ön yüz olarak tanımlanan frontend kısmının işlevsel hale getirilmesi, verilerin işlenmesi ve yönetimi  geliştirmenin odağında, sunucu taraflı geliştirmeye imkan veren programlama dilleri, test süreçleri, uygulama iş mantığı, yazılım mimarileri, veritabanı yönetimi, siber güvenlik, kimlik doğrulama ve yetkilendirme, yedekleme süreçlerinin tasarımı ve ölçeklenebilirlik gibi konu başlıkları yer alır.

Arka Yüz (Backend) Geliştirme için Kullanılan Teknolojiler

Arka yüz (backend), ön yüz olarak tanımlanan frontend kısmının işlevsel hale getirilmesi, verilerin işlenmesi ve yönetimi  geliştirme sürecinde çeşitli programlama dilleri, frameworkler, veritabanı sistemleri ve web sunucuları gibi teknolojiler kullanılır. Backend geliştirme üzerine çalışacak geliştiricilerin bu teknolojilerin kullanımı hakkında bilgi sahibi olması gerekir.

Programlama Dilleri ve Framework’ler

Arka yüz (backend), ön yüz olarak tanımlanan frontend kısmının işlevsel hale getirilmesi, verilerin işlenmesi ve yönetimi  geliştirme için sunucu taraflı uygulama geliştirmeye uygun programlama dilleri ve bu amaç için özelleşmiş frameworkler kullanılır. Bunlar:

• PHP: Hypertext Preprocessor açılımına sahip PHP, sunucu taraflı uygulamalar geliştirmek amacıyla oluşturulmuş en eski programlama dillerinden biridir. Hala yaygın olarak kullanılır.
• Python: Basit ve hızlı yapısıyla birçok farklı amaç için kullanılan Python, backend geliştirme için de sıklıkla tercih edilir.
• Node.js: Açık kaynaklı olan Node.js, JavaScript ile sunucu taraflı geliştirme yapmayı mümkün hale getiren çalışma ortamıdır.
• Laravel: Sunucu taraflı uygulama geliştirmeyi basitleştiren Laravel, MVC mimarisi uygulama geliştirmeyi sağlayan açık kaynak kodlu Laravel, en popüler PHP framework’lerinden biridir.

Veritabanı Teknolojileri

Veritabanları, verilerin depolanması için kullanılır. Arka yüz (backend) tarafında kullanılmak üzere farklı veritabanı çözümleri bulunur. Yakından bakacak olursak:

• MySQL: En popüler veritabanı çözümlerinden biri olan MySQL, ücretsiz ve açık kaynak kodludur. İlişkisel veri tabanları oluşturmak için kullanılır.
• PostgreSQL: Postgres adıyla da anılan PostgreSQL, SQL destekli,  açık kaynak kodlu, ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir.
• Microsoft SQL Server: MSSQL, Microsoft tarafından geliştirilmiş olan ilişkisel veritabanı yönetim sistemidir. Büyük ve karmaşık yapıdaki verilerin depolanması amacıyla yaygın olarak kullanılan bir çözümdür.
• MongoDB: Açık kaynak kodlu olan MongoDB, NoSQL (Not Only SQL) veritabanı uygulamasıdır. Windows, Linux ve macOS sistemlerde çalışabilen MongoDB, verileri JSON benzeri bir veri formatında saklar.

Web Sunucuları

Geliştirilen arka yüz (backend)  uygulamaların belirli bir sunucuda barındırılması gerekir. Tercih yapılabilecek farklı web sunucular mevcuttur. Bunlar:

• Nginx: Düşük kaynak tüketimi ve sunduğu yüksek performans ile öne çıkan Nginx, en popüler web sunuculardandır.
• Apache: Açık kaynak kodlu Apache HTTP Server, hemen hemen her işletim sistemi üzerinde çalışabilen bir seçenektir.