Linux, açık kaynak kodlu, kişisel bilgisayarlar, sunucular ve mobil cihazlar gibi oldukça geniş kullanım alanlarına sahip bir işletim sistemidir.

Linux Nedir?

Linux, Linux çekirdeğini kullanan açık kaynaklı işletim sistemlerinin genel adıdır. Linus Torvalds tarafından 1990’larda geliştirilmeye başlanan Linux çekirdeği zaman içerisinde en büyük açık kaynak projelerden biri haline geldi. İlk zamanlar Linux, Torvalds tarafından geliştirilen işletim sistemi çekirdeğini tanımlamak için kullanılırken bugün bu kısım Linux çekirdeği olarak adlandırılırken, bu çekirdek üzerine inşa edilen işletim sistemleri Linux işletim sistemi olarak tanımlanır.

Unix işletim sisteminin eksiklerini gören Linus Torvalds’ın Linux projesine başlaması, teknoloji dünyasının gidişatına yön veren kararlardan biri olmuştur. Bugün Linux işletim sistemleri, kişisel bilgisayarlar, sunucular, akıllı telefonlar, süper bilgisayarla gibi oldukça farklı alanda kullanılır.

Linux Dağıtımları

Linux çekirdeği, açık kaynak kodludur ve GNU Genel Kamu Lisansı ile dağıtılır. Bu lisans dileyen herkesin bu çekirdeği kullanarak kendi işletim sistemini geliştirmesine imkan tanır. Çeşitli şirketler, geliştirici grupları Linux çekirdeğini ve çeşitli açık kaynak kodlu destekleyici yazılımları kullanarak kendi işletim sistemini geliştirmektedir. Bu işletim sistemleri Linux dağıtımları (Linux distros) olarak adlandırılır. Her dağıtım farklı masaüstü ortamı, paket yönetici gibi değişik şekillerde bir araya getirilmiştir. Dağıtımlar farklı kullanım amaçlarına odaklanmış şekilde özelleşmiş olabilir. En popüler Linux dağıtımlarından bazıları şunlardır:

• Ubuntu
• Arch Linux
• Debian
• Fedora
• Linux Mint

Linux Kullanım Alanları

Linux, açık kaynak kodlu olmasının da verdiği avantaj ile birçok farklı alanda kullanılır. Sahip olduğu dağıtım çeşitliliği farklı amaçlar için kullanımını kolaylaştırır. Bununla birlikte geliştiricilerin de sıklıkla Linux’u temel alan kendi çözümlerini geliştirmeyi tercih etmesi kullanım alanının genişlemesinde oldukça etkilidir. Linux’un başlıca kullanım alanlarına örnek olarak ise:

Kişisel Bilgisayarlar

Linux’un kişisel bilgisayarlarda kullanım oranları diğer alanlarda kullanımından ve farklı işletim sistemlerine kıyasla azdır. Kişisel bilgisayarlarda kullanım için Ubuntu, Fedora, Linux Mint gibi farklı dağıtımlar tercih edilebilir. Çoğunlukla yazılımcılar, bilgisayar teknolojileri üzerinde çalışanlar tarafından tercih edilir. Özellikle Steam’in Linux işletim sistemi çalıştıran Steam Deck cihazını geliştirmesi sonucu Linux oyuncular tarafında da tercih edilmeye başladı.

Sunucular

Linux’un asıl yaygın kullanım alanı sunuculardır. Hafif ve özelleştirilebilir yapısı Linux’u sunucular için ideal bir konuma yerleştirir. Fiziksel donanımı en verimli şekilde kullanılmasını sağlar. Sunucular giderek daha etkili şekilde kullanılan bulut teknolojilerinin de temelini oluşturur.

Mobil Cihazlar

En yaygın mobil işletim sistemlerinden biri olan Android, Google tarafından Linux temel alınarak geliştirildi. Android’in yanı sıra LG’nin webOS, Samsung’un Tizen işletim sistemleri ve Postmarketos, Linux tabanlı mobil işletim sistemleri arasında gösterilebilir.

IoT Cihazları ve Gömülü Sistemler

Nesnelerin internetini meydana getiren pek çok akıllı cihazda Linux temelli işletim sistemleri kullanılır. Ayrıca endüstriyel cihazlarda ve çeşitli gömülü sistemlerde de Linux kullanılır.

Linux’un Avantajları

Linux’un bu kadar fazla alanda kullanım için tercih edilmesinin altında sunduğu avantajlar yer alır. Linux’un sahip olduğu avantajlarının bir kısmı şunlardır:

• Açık kaynak kodlu, ücretsiz bir özgür yazılımdır.
• Sunduğu esneklik ile farklı amaçlar için kullanılabilir.
• Kararlı ve güvenlidir. Aralıksız olarak uzun zaman boyunca çalışabilir.
• Düşük kaynak tüketimine sahip hafif bir yapıya sahiptir.
• Linux ve Linux dağıtımlarının topluluk desteği oldukça geniştir.