Nesne tabanlı, bir varlığı temsil etmek için gruplandırılmış veriler içeren nesnelerin birbiriyle etkileşime girdiği bir planlama sürecidir. Yazılım dilleri arasında yaygın olarak kullanılır. Problem çözme sürecinde prototip hâle gelen nesneleri kullanır. Nesne tabanlı, bir sistemi inşa ederken mantıksal nesneler üzerine kurgular. Belirli bir görevi, süreci tamamlarken nesnelerin oluşturulması, kullanılması ve değiştirilmesi yoluyla çalışır.

Nesne Tabanlı Nedir?

Nesne tabanlı, programlama dillerinde, yazılımlarda kullanılan bir bilgisayar bilimi kavramdır. İngilizce “Object Oriented” olarak ifade edilir. Fonksiyonlara odaklanan geleneksel yöntemlerin aksine her nesneye bir nitelik veya davranış atandığı yöntemler kullanır. Nesne tabanlı sistemlerde kullanılan nesneler, başka nesne tabanlı sistemlerde kullanılabilir.

Bilgisayar ve yazılım sistemleri, fiziki sistemlere göre keyfi yapılandırmalara müsait ve maddi kaygıların daha az olduğu sistemler olduğu için yapısı zamanla karmaşık hâle gelir. Nesne tabanlı yaklaşım ile bu karmaşıklık azalır.

Nesne tabanlı yaklaşımda nesneler bir sınıflandırma içerisine alınır. Bu şekilde nesneler arası alt üst ilişkileri ortaya çıkar. Nesneler kendi içerisinde özerk bir yapıya sahiptir. Sistem oluşturulurken bir hiyerarşi içerisinde nesneler arası etkileşim kurulur. Bu yaklaşım analiz, tasarım ve programlama alanlarında sıkça tercih edilen bir yöntemdir.

Nesne Tabanlı Sistemin Bileşenleri Nedir?

Nesne tabanlı sistemin beş başlıkta ifade edilen bileşenleri vardır. Gelin bu bileşenleri inceleyelim:

• Nesne/sınıf: Veri yapılarının atanmış yöntemleri ve işlevleri vardır. Üst nesne olabileceği gibi bir nesnenin parçası da olabilir.
• Bilgi gizleme: Diğer nesnelerden etkilenmeyen nesnelerdir. Nesne tabanlı sistemde kendi işleviyle var olur.
• Kalıtım: Bir nesnenin diğer bir nesneyi dönüştürme bileşenidir.
• Arayüz: Her bir nesne tabanlı sistemin kontrol arayüzü vardır.
• Çeşitlilik: Bir nesnedeki değişimi alt nesneleri de etki etmesidir. Bu sayede nesne çeşitliliği artar.

Nesne Tabanlı Programlama Nedir?

Nesne tabanlı programlama, nesne tabanlı bileşenleri ve yöntemleri kullanan programlama yöntemidir. İngilizce dilinde “Object Oriented Programming” olarak ifade edilir. Değişkenleri ve metodları bir arada tutan sınıf kavramı ile verileri saklayan ve işleyen nesne kavramı üzerine inşa edilmiştir. Program yaratma sürecinde programı küçük parçalara bölerek yönetilebilir ve kontrol edilebilir amacı güdülür. Nesne yönelimli programlama olarak da ifade edilen nesne tabanlı programlama, hızlı ve uygulaması kolaydır. Yazılım mimarisinde net bir yapı sunar. Problemler gerçek hayattaki işlemlere göre çözülür. Bir kere oluşturulan nesne daha sonra farklı programlar için kullanılabilir, değiştirilebilir. Bazı nesne tabanlı programlama kullanan diller şu şekildedir:

• C++
• Delphi
• Python
• Java
• Swift
• C#
• Ruby
• Perl

Nesne Yönelimli Programlamanın Özellikleri Nelerdir?

Nesne yönelimli programlamanın dört temel özelliği vardır. Bunlar:

• Soyutlama (Abstraction): Sınıfın özelliklerini ve işlevsel yapısını tanımlar.
• Kapsülleme (Encapsulation): Sınıf özellikleri ve işlevsel yapısı saklayabilir. Bazı özellikleri diğer nesneler ile etkileşime açarken bazılarını gizleyebilir.
• Miras Alma (Inheritance): Alt ve üst sınıfın ortak özelliklerini diğer nesneler miras alıp kullanabilir.
• Çok Biçimlilik (Polymorphism): Nesneler arası etkileşimde kullanılan ortak özelliklerin işlevinin değişebilmesidir.