PHP, genel amaçlı, sunucu taraflı çalışan ve açık kaynak kodlu programlama dilidir. Bugün PHP tüm internet sitelerinin %75’den fazlasında kullanılır durumdadır.

PHP Nedir?

PHP ilk geliştirildiği dönem Personal Home Page açılıma sahipti. Sonraki yıllarda bu açılım PHP: Hypertext Preprocessor olarak güncellendi. PHP, dinamik web uygulamaları geliştirmek amacıyla geliştirilmiş bir betik (scripting) dili veya yorumlanan (interpreted) programlama dili olarak sınıflandırılabilir.

Yazılan PHP kodu, web sunucusunda yer alan bir modül veya ortak ağ geçidi arayüzü (CGI) olarak yer alan PHP yorumlayıcısı tarafından yorumlanır. Bu işlem sonucu oluşan çıktı kullanıcılara gönderilir.

Günümüzde hala yaygın olarak kullanılan PHP ile birçok farklı web uygulaması geliştirilmesi mümkündür. PHP, farklı amaçlarda uygulamalar geliştirmeyi sağlamak amacıyla geliştirilmiş çok sayıda framework ve içerik yönetim sistemlerinden oluşan geniş bir ekosisteme sahiptir. Bu da PHP’nin hala aktif olarak kullanılmasını sağlayan etkenlerden biridir.

PHP’nin Avantajları Nelerdir?

Sürekli PHP’nin geçerliliğini yitirdiğini belirten söylentiler ve görüşler ortaya atılsa da PHP, özellikle de kullanıldığı WordPress başta olmak üzere çeşitli CMS ve framework’ler ile geçerliliğini koruyan bir dildir. Bunlara ek olarak PHP’nin geliştiricilere sağladığı avantajlar da aktif olarak kullanılmasında son derece etkilidir. PHP’nin avantajlarına örnek vermek gerekirse:

• Öğrenmesi kolaydır. Yeni başlayanlar için eğitici içerikler oldukça fazladır.
• Açık kaynak kodludur. Birçok farklı framework ve CMS tarafından kullanılır, geniş bir ekosisteme sahiptir.
• Farklı türdeki veri tabanları ile zahmetsiz bir şekilde iletişim kurabilir.
• Kişisel siteler, bloglar, e-ticaret siteleri gibi farklı amaçlara sahip uygulamalar geliştirmek için kullanılabilir.
• Platform bağımsızdır. Linux, Windows ve macOS işletim sistemlerinde çalışabilir.

PHP Tarihi ve Geleceği

PHP’nin temelleri 1994 yılında Rasmus Lerdorf tarafından atıldı. Kişisel web sitesini oluşturmak için Perl betikleri yazan Lerdorf, sonrasında C diline geçerek projesine PHP/FI adını verdi. 1995 yılında ise Personal Home Page Tools adını vererek herkese açık bir şekilde yayınladı.

1997’de Zeev Suraski ve Andi Gutmans, PHP parser’ını yeniden yazarak dilin adını PHP: Hypertext Preprocessor olarak güncellediler. 1998 yılında ise PHP 3 resmi olarak duyuruldu. Sonraki yıllarda ikili Zend Engine adını taşıyan PHP derleyicisi ve çalışma ortamını geliştirdiler. PHP’nin en güncel ana sürümü olan PHP 8, 2020 yılında piyasaya sürüldü. Bugün PHP 7 ve PHP 8 kullanan uygulamalar çoğunluktadır.

PHP’nin geleceği söz konusu olduğunda ise bugün internet üzerindeki web sitelerinin %75’den fazlasının PHP kullandığı ve yine PHP ile geliştirilmiş içerik yönetim sistemi WordPress’in popülerliğini göz önüne alırsak yakın zamanda da en çok kullanılan diller arasında kalmaya devam edeceği söylenebilir.

PHP Framework’leri

PHP, diğer dillere kıyasla kolay öğrenilmesi ve hemen hemen her platformda çalışması geliştiricilerin özel ihtiyaçlara sahip projelerinde PHP’yi tercih etmesini sağlar. PHP ve PHP frameworkleri e-ticaret siteleri, SaaS’lar, içerik platformları gibi farklı uygulamaların geliştirilmesinde kullanılır. En popüler PHP frameworklerine Laravel, Symfony, CodeIgniter, Slim örnek olarak verilebilir.

PHP İçerik Yönetim Sistemleri

PHP, çok sayıda farklı amaca yönelik web siteleri ve web uygulamaları geliştirmeye imkan veren en güçlü içerik yönetim sistemlerinin geliştirilmesinde kullanılır. WordPress, Joomla, Drupal, Magento, OpenCart bu içerik yönetim sistemlerine örnek olarak gösterilebilir. İçlerinde yer alan WordPress, aktif olarak internet üzerinde en çok kullanılan CMS’lerden biridir. Kişisel bloglardan e-ticaret sitelerine kadar farklı türde web siteleri oluşturulmasını sağlar.