User Interface kelimelerinin kısaltması olan UI, Türkçe’de kullanıcı arayüzü anlamına gelir. Kullanıcı arayüzü, insan ile bilgisayar sistemleri arasındaki etkileşimin gerçekleştiği kısımdır.

Kullanıcı Arayüzü (UI) Nedir?

Kullanıcı arayüzü, web sitesi, mobil uygulama veya herhangi bir yazılımın sahip olduğu ve kullanıcıların etkileşim kurmasına aracı olan tüm görsel kısımdır. Bir yazılımı açtığınızda veya bir web sitesine giriş yaptığınızda karşınıza çıkan her bir öğe o yazılım veya web sitesinin arayüzünü meydana getirir. Kullanıcılar bu arayüzleri kullanarak belirli işlevleri yerine getirir.

Arayüz kavramı çoğunlukla dijital ve grafiksel olarak insanlar ile bilgisayar yazılımları arasındaki iletişim için köprü görevi gören bölümü ifade etmek amacıyla kullanılır. Ancak insan-makine etkileşimini sağlayan her bir sistem bir arayüzdür. Fiziksel makinelerin üzerinde yer alan düğmeler ve göstergelerde birer arayüz olarak sayılır.

Kullanıcı Arayüzü (UI) Türleri Nelerdir?

Kullanıcı arayüzü denildiğinde herkesin aklına bugün yaygın olarak kullanılan grafik arayüzleri gelir ve UI tasarım süreçleri de bu alan üzerine yoğunlaşmıştır. Ancak insan ile bilgisayar arasındaki etkileşim grafik arayüzlerin ötesinde farklı biçimlerde de gerçekleştirilebilir. Kullanıcı arayüzü türlerinden bazıları şunlardır:

Grafik Kullanıcı Arayüzü (GUI)

Grafik kullanıcı arayüzleri bugün söz konusu arayüzler olduğunda akla ilk gelen türdür. Burada kullanıcılar bilgisayarlara girdilerini grafiksel olarak hazırlanmış arayüzleri kullanarak klavye, mouse gibi ekipmanlar ve dokunmatik ekranlar aracılığı ile gerçekleştirir.

Hareket Tabanlı Arayüz (Gesture-based UI)

Hareket tabanlı arayüzlerin kullanımı, sanal gerçeklik ve arttırılmış gerçeklik teknolojilerinin yaygınlaşması ile ön plana çıkmaya başlayan bir alandır. Bedensel hareketler vasıtasıyla bilgisayarlar ile etkileşime girmeyi tanımlar.

Sesli Kullanıcı Arayüzü (Voice User Interface, VUI)

Bilgisayar sistemleriyle konuşma aracılığı ile etkileşime girilen arayüzlerdir. Yapay zeka asistanların birçoğu ses ile komut alabilir ve kullanıcılara yanıt döndürebilir.

Kullanıcı Arayüzünün Önemi

Kullanıcı arayüzleri, kullanıcıların ürün ve hizmeti kullanmayı tercih edip etmemeleri konusunda oldukça etkilidir. Bir mobil uygulamayı ele alacak olursak; uygulamanın işlevi her ne kadar bir soruna çözüm üretiyor olsa da sahip olduğu arayüz göze hoş gelmeyen ve kullanımı zorlaştıran bir yapıdaysa kullanıcıların diğer seçenekleri değerlendirmesine neden olabilir. Mobil uygulamaların, web sitelerinin veya yazılımların işlevinin yanı sıra estetik olarak dikkat çeken aynı zamanda kolay kullanım sunan bir arayüze sahip olması gerekir.

Kullanıcı Arayüzü (UI) ve Kullanıcı Deneyimi (UX) Arasındaki Fark Nedir?

User Interface ve User Experience birbirlerine sıklıkla karıştırılan iki farklı kavramdır. UI veya kullanıcı arayüzü, kullanıcıların bilgisayarlar ile etkileşime girdiği kısmı tanımlamak için kullanılır. Örneğin bir web sitesine giriş yaptığınızda ekraınıza gelen her şey arayüzü oluşturur. Renkler, butonlar, simgeler, sayfa düzeni, yazı tipleri gibi görebildiğiniz her bir nokta kullanıcı arayüzünün birer parçasıdır.

UX ise kullanıcı deneyimi anlamına gelir. Kullanıcının girdiği etkileşim süresince yaşadığı deneyim üzerine odaklanır. Sunulan ürün veya hizmetin kullanıcıya nasıl davranacağı ve nasıl hissedeceği konusunda çalışmalar yürütülür. Web sitesi örneği üzerinden devam edersek, kullanıcıların siteye giriş yaptıkları ilk anda deneyimleri başlar. Deneyimleri süresince gerçekleştirmek istedikleri işlemleri kolay ve sorunsuz bir şekilde yerine getirmeleri, sonrasında da sitenizi kullandıkları için memnun bir şekilde deneyimlerini sonlandırmaları için çalışır. UI ve UX tasarım süreçlerinde birbirini tamamlar niteliktedir. Birinin eksik veya sorunlu olması ortaya çıkan ürünün istenen sonucu verememesine neden olur."