Private Cloud Nedir? Public Cloud'dan Farkı Nedir?
Bulut bilişim birçok iş sürecinin ayrılmaz bir parçası haline geldi. Geleneksel çözümlerin günümüz ihtiyaçları karşısında pahalı ve yetersiz kalmaya başlamasıyla şirketler bulut hizmetleri tercih etmeye başladı. Bulut ortamı kullanmaya karar verildiğinde private (özel), public (genel) ve hybrid (hibrit) cloud seçenekleri ile karşılaşılır. Peki private cloud nedir ve diğer türlerden farkları neler? Gel bir bakalım.
Private Cloud Nedir?
Private cloud ya da özel bulut, sadece tek bir organizasyonun kullanımı için hazırlanmış bulut ortamıdır. Şirketler ihtiyaç duydukları teknolojilere bulut bilişim ile erişebilir. Ancak herkese açık bir bulut ortamını kullanmak veri güvenliğinin ön planda olduğu durumlarda tercih edilmeyebilir. Bu gibi durumlarda şirketler sadece kendilerinin kullanımına ayrılmış bir bulut ortamı isterler.
Diğer Bulut Türleri Nelerdir?
Özel bulutlardan daha fazla söz etmeden önce diğer bulut türlerini de açıklamak gerekir. Böylelikle neden private cloud’a ihtiyaç duyulduğu daha iyi anlaşılabilir.
Public Cloud
Genel bulut anlamına gelen public cloud’lar herkesin kullanımına açıktır. Aynı donanım üzerinde birden fazla şirketin kullandığı bulut ortamı barındırılır. Bu tabiki birbirlerinin verilerine erişebilecekleri anlamına gelmez. Şirketler daha düşük maliyetler ve çaba ile istediği bulut hizmetlerini kullanabilir. Ancak bulutun tüm yönetiminin üçüncü taraf bir sağlayıcı tarafından gerçekleştirilmesi hassas veriler ile çalışan şirketler için önlem alınması gereken bir durumdur.
Hybrid Cloud
Hibrit bulut hem public hem de private cloud’un bir arada kullanılmasıdır. Şirketler tarafından maliyetlerin ve iş yükünün dengelenmesi açısından sıklıkla tercih edilir. Mail servisleri yada şirket içi haberleşme servisleri gibi daha az güvenlik riski içeren senaryolarda genel bulut çözümü tercih edilirken, finansal veriler gibi hassas verilerin yer aldığı süreçlerde özel bulut tercih edilir. Her iki türde bir arada uyum içerisinde çalışabilir.
Bulut ortamlarının arasındaki farkın daha iyi anlaşılabilmesi için single-tenant ve multi-tenant kavramları hakkında bilgi sahibi olmak faydalı olacaktır. Dilimize tek kiracılı ve çok kiracılı olarak çevrilen bu kavramlar bulut ortamının, bir sistemin ya da yazılımın mimarisini belirler. Private cloudlar single-tenant altyapıya sahiptir. Yani sahip olunan altyapı sadece tek bir kiracının kullanımına aittir. Multi-tenant mimariye sahip public cloudlarda ise altyapı birden fazla kiracının kullanımına açıktır. Kiracılar birbirinden tamamen bağımsız bir şekilde altyapının sahip olduğu kaynakları paylaşır. Bu durum bulut ortamının altyapıyı kullanması ile ilgilidir.
Private Cloud Nasıl Çalışır?
Private Cloud’lar tek bir kullanıcının erişimine açık olan ortamlardır. Burada kullanıcıdan kasıt tek bir kişi değil tek bir şirket ya da barındırma hizmeti alanlar için tek bir müşteridir. Özel bulut ortamı genellikle şirketlerin kendi içerisinde (on-premise) barındırılır. Ancak şirket içinde barındırılması yerine üçüncü taraf bir sağlayıcının veri merkezinde de barındırılabilir. Private cloud’un yönetimi şirketlerin kendi bünyelerinde yer verdikleri uzmanlar tarafından yürütülebileceği gibi kısmen veya tamamen servis sağlayıcıya da devredilebilir.
Şirketler kendi bulut altyapılarını barındırabilecekleri gibi isterlerse Amazon Web Services, Microsoft Azure, Google Cloud gibi bulut sağlayıcılarının çözümlerini de private cloud için tercih edebilir.
Private Cloud Mimarisi
Özel bulutlar tek bir tarafa tahsis edilmesinin dışında diğer bulut ortamları ile aynı görevi görür. Temel olarak fiziksel donanım kaynaklarını sanallaştırma teknolojileri kullanarak en verimli ve ölçeklenebilir bir şekilde kullanıcıya sunmak amaçlanır. Yönetim ve otomasyon yazılımları ile ise bulut ortamının en verimli şekilde çalışması sağlanır.
Sanallaştırma
Fiziksel donanımların sanallaştırma yazılımları kullanılarak farklı amaçlar için ayrıştırılmasıdır. Sahip olunan bellek, depolama ve işlemci gücü gibi kaynaklar sanal makineler arasında ihtiyaca göre paylaştırılabilir. Sanal makineler istenildiği gibi ölçeklendirilebilir ancak sınır fiziksel donanımın sahip olduğu sınırlardır.
Sanallaştırma kaynakların daha verimli bir şekilde kullanılmasını mümkün kılar. Altyapı maliyetlerini aşağı çeker. Hızlı ölçeklenebilirlik sağlar. VMware, Citrix, Microsoft Hyper-V, Oracle VM Virtualbox ise sanallaştırma çözümlerine örnek olarak sayılabilir.
Yönetim Yazılımları
Yönetim yazılımları sistem yöneticilerine bulut ortamının altyapı ve uygulamalarını kontrol etmek için gerekli araçları sunar. Puppet Enterprise, AWS CloudFormation, Google Cloud Deployment Manager örnekler arasında gösterilebilir.
Otomasyon Yazılımları
Bulut ortamında sahip olunan kaynakların ihtiyaç durumunda insan müdahalesine gerek duymadan dağıtılmasına imkan sağlar. Red Hat Ansible Automation Platform ve Microsoft Azure Automation örnek olarak verilebilir. Bulut ortamlarında cloud management platform (CMP) olarak adlandırılan çözümler ile yönetim ve otomasyon gibi süreçleri tek bir noktadan yönetmek mümkün olur.
Private Cloud Türleri Nelerdir?
Özel bulutların 4 farklı türü vardır. Şirketin bünyesinde yer alabilecekleri gibi başka bir veri merkezinde barındırılabilirler. Diğer seçenekler ise yönetilen özel bulutlar ve sanal özel bulutlardır.
Şirket İçi Özel Bulut
Bulut çözümü şirketlerin bünyesinde barındırılabilir. Öncesinde altyapı yatırımına ihtiyaç duyulur. Ayrıca bulut yönetimini sağlayacak bir ekip kurulmalıdır. Maliyet olarak diğer seçeneklere kıyasla daha dezavantajlı görünsede bulut üzerinde tam yetki sağlar.
Barındırılan Özel Bulut
Bulut altyapısının üçüncü taraf veri merkezi bünyesinde yer aldığı özel bulutlardır. Satın alınan veya kiralanan donanımın çalışır durumda olması sağlayıcıya aittir. Yönetim süreci ise kullanıcıların sorumluluğundadır.
Yönetilen Özel Bulut
Yönetilen özel bulutlarda barındırılan özel bulutların sahip olduğu özelliklere ek olarak bulutun yönetimi de sağlayıcıya devredilir. Genel bulutlardan farkı altyapının sadece tek bir şirket tarafından kullanılmasıdır.
Sanal Özel Bulut
Bir cihaz üzerinde birden fazla bulut ortamı barındırılır ancak bunlar birbirinden tamamen bağımsızdır. Kullanıcılar bulut alanlarını istek ve ihtiyaçları doğrultusunda şekillendirebilir. Sanal özel bulutlar, genel bulutlar ile karıştırılabilir. Sanal Özel bulutlar, genel bulutun içinde yer alan özel bulutlardır. Kullandığı kaynaklar, genel buluttaki diğer sanal özel bulutların kaynaklarından izole edilmiştir.
Private Cloud Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
Yapılan işin gerekliliklerine göre özel bulut kullanımını tercih etmek kaçınılmaz olabilir. Genel bulut ortamı kullanmanın yerine private kullanmanın getirdiği bir takım avantaj ve dezavantajlar mevcuttur. Bunlar:
Private Cloud’un Avantajları
Özel bulut kullanımının tercih edilmesinin sağladığı avantajlar şu şekildedir:
- Özel bulut kullanımı donanım ve yazılım üzerinde tam kontrol imkanı sağlar. İstenilen donanım konfigürasyonu yapılabilir ve kullanılacak yazılım seçiminde özgür hareket edilebilir.
- Kaynaklar başka kullanıcılar ile paylaşılmaz. Daha performanslı bir bulut sistemi kurulabilir.
- Şirketin güvenlik kriterlerini sağlar. Özel bulutlar şirketlerin güvenli ağlarında yer alır ve ağda sağlanan güvenlik önlemleri tarafından korunur.
- Bulut altyapısının şirketin çalıştığı alanın sağlamakla sorumlu olduğu yasal düzenlemelere uygun olması sağlanabilir.
Private Cloud’un Dezavantajları
Şirketlerin kendilerine ait özel buluta sahip olmaları birkaç dezavantajı da beraberinde getirir. Bu dezavantajlar şu şekildedir:
- Public ve Hybrid bulut çözümlerine kıyasla kurulumu ve işletilmesi daha maliyetlidir. Barındırılan çözümler tercih edildiğinde ise ilk maliyetin yerini düzenli ödemeler alır ve toplamda daha fazla maliyet ortaya çıkarabilir.
- Genel bulut hizmetlerine kıyasla ölçeklenebilirliği daha kısıtlıdır. Bulutun limitleri sahip olunan donanımlardır ve yükseltme yapabilmek için yeni donanım harcaması yapılmalıdır.
- Bulut konusunda deneyimli IT çalışanlarına ekipte yer verilmelidir. Hatalı yapılandırılmış bir private cloud tercih edilmesine sebep olan tüm avantajları dezavantaj haline getirebilir.
Private Cloud ve Public Cloud Arasındaki Farklar Nelerdir?
Private Cloud ve Public Cloud arasındaki en önemli farklı fiziksel donanımı nasıl kullandıklarıdır. Genel bulutlarda bir donanım birden fazla kullanıcı tarafından kullanılabilir. Üstelik tüm bulut altyapısı üçüncü taraf bir sağlayıcının kontrolü altındadır. Özel bulutta ise sahip olunan veya kiralanan fiziksel donanım sadece tek bir kullanıcının erişimine açıktır.
Her iki modelde ihtiyaçlar doğrultusunda ölçeklenebilir. Ancak ölçekleme işlemi özel bulutlarda biraz daha zor ve maliyetlidir. Donanımın yükseltilmesi gerekebilir. Genel bulutlarda ise sağlayıcının sunduğu seçenekler arasında kolaylık geçiş yapılarak sistem yükseltilebilir.
Özel bulutlar, genel bulutlara göre daha maliyetlidir. Özel bulutun kurulum ve bakım maliyeti vardır. Genel bulutlarda ise sağlanan kaynaklara göre ödenecek tutar belirli ve daha düşüktür.
Şirketlerin bulut sistemlere ve bu sistemler hakkında uzman çalışan ihtiyacı her geçen gün artıyor. Sende teknoloji kariyerinde rakiplerinden bir adım öne çıkabilmek için bulut teknolojileri hakkında kendini geliştirebilirsin. Techcareer.net tarafından hazırlanan Bootcamp eğitimler ile kendini geliştirerek iş imkanı elde edebilirsin.